Repatriacja i przysługujące świadczenia

Termin repatriacja określa procedurę powrotu do Ojczyzny osób polskiego pochodzenia i jest jednym ze sposobów nabycia polskiego obywatelstwa. Prawo to przysługuje wyłącznie osobom, które nie posiadają polskiego obywatelstwa, a pragną przesiedlić się na stałe do Rzeczypospolitej Polskiej.

Repatriantem jest osoba pochodzenia polskiego, która przybyła do Rzeczypospolitej Polskiej na podstawie wizy wjazdowej w celu repatriacji z zamiarem osiedlenia się na stałe.

Uznanie za repatrianta odbywa się w trybie decyzji administracyjnej wydanej przez wojewodę na podstawie wniosku i dotyczy osoby:

  • mającej polskie pochodzenie,
  • zamieszkałej przed 1 stycznia 2001r. na stałe na terytorium obecnej Republiki Armenii, Republiki Azerbejdżańskiej, Republiki Gruzji, Republiki Kazachstanu, Republiki Kirgiskiej, Republiki Tadżykistanu, Republiki Turkmenistanu, Republiki Uzbekistanu albo azjatyckiej części Federacji Rosyjskiej,
  • która przebywała na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej na podstawie zezwolenia na pobyt czasowy w celu kształcenia się o którym mowa w art. 144 ustawy z dnia 12 grudnia 2013r. o cudzoziemcach (Dz. U. z 2013 r., poz. 1650; sprostowanie Dz. U. z 2014 r., poz. 463 z późn. zm.),
  • która złoży wniosek do wojewody w terminie 12 miesięcy od ukończenia szkoły wyższej.

Organem właściwym do wydania decyzji jest wojewoda właściwy ze względu na zamierzone miejsce osiedlenia się osoby ubiegającej się o uznanie za repatrianta.

W stosunku do osoby ubiegającej się o uznanie za repatrianta nie mogą zachodzić następujące okoliczności:

  • utrata obywatelstwa polskiego nabytego w drodze repatriacji na podstawie ustawy z dnia 9 listopada 2000r. o repatriacji (t.j. Dz. U. z 2014r. poz. 1392 z późn. zm.),
  • przesiedlenie z terytorium Rzeczypospolitej Polskiej albo Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej na podstawie umów repatriacyjnych zawartych w latach 1944-1957 przez Rzeczpospolitą Polską albo przez Polską Rzeczpospolitą Ludową z Białoruską Socjalistyczną Republiką Radziecką, Ukraińską Socjalistyczną Republiką Radziecką, Litewską Socjalistyczną Republiką Radziecką i Związkiem Socjalistycznych Republik Radzieckich do jednego z państw będących stroną tych umów,
  • w czasie pobytu poza granicami Rzeczypospolitej Polskiej osoba ubiegająca się o uznanie za repatrianta działała na szkodę podstawowych interesów Rzeczypospolitej Polskiej, lub uczestniczyła albo uczestniczy w łamaniu praw człowieka.

Repatriant otrzymuje jednorazową, bezzwrotną pomoc finansową ze środków budżetu państwa. Pomoc udzielana jest w postaci zasiłków i obejmuje:

  • zasiłek transportowy, stanowiący zwrot kosztów przejazdu z miejsca zamieszkania za granicą do miejsca osiedlenia się w Polsce.
  • zasiłek na zagospodarowanie i bieżące utrzymanie, czyli pomoc finansowa, którą repatriant może przeznaczyć na dokonanie pierwszych niezbędnych zakupów, np. mebli, sprzętu domowego itp., lub wykonanie drobnych prac związanych z odnowieniem mieszkania.
  • zasiłek szkolny przeznaczony na pokrycie kosztów związanych z podjęciem nauki przez dzieci repatrianta.

Decyzje w sprawach dotyczących wymienionych powyżej trzech form pomocy podejmuje Minister Spraw Wewnętrznych i Administracji, co oznacza, że repatriant nie jest zobowiązany do składania wniosku o wypłatę powyższej pomocy finansowej.

Wypłaty zasiłków dokonuje Starosta Oświęcimski za pośrednictwem Powiatowego Centrum Pomocy Rodzinie w Oświęcimiu.

Inną formą pomocy jest zwrot części kosztów związanych z remontem mieszkania. Repatriantowi, który przybył do Polski z terenów azjatyckich byłego ZSRR i poniósł koszty związane z remontem lub adaptacją lokalu mieszkalnego w miejscu osiedlenia się w Rzeczypospolitej Polskiej udziela się pomocy ze środków budżetu państwa na częściowe pokrycie poniesionych kosztów. Repatriantowi, który przybył z innych terenów, wspomniana pomoc może być udzielona, jeśli znajduje się on w szczególnie trudnej sytuacji. Aby można było ubiegać się o częściowy zwrot poniesionych kosztów, przeprowadzony remont musi polegać na wykonaniu w istniejącym mieszkaniu prac przywracających mu właściwy stan techniczny. Adaptacja polega na przystosowaniu budynku lub znajdujących się w nim pomieszczeń, budowanych z przeznaczeniem na cele gospodarcze, handlowe lub inne tak, aby spełniały one te wszystkie niezbędne funkcje, jakie powinno spełniać standardowe mieszkanie.

Aby uzyskać zasiłek remontowy, należy złożyć wniosek do Centrum. Poniesione koszty muszą być rzeczywiste i udokumentowane fakturami.

Repatriant może skorzystać także z bezpłatnych kursów języka polskiego i adaptacji w społeczeństwie polskim. Ponadto jest uprawniony do otrzymywania świadczeń z pomocy społecznej przysługujących każdemu obywatelowi, spełniającemu odpowiednie warunki.

Szczegółowe informacje dostępne są na stronie internetowej Ministerstwa Spraw Wewnętrznych i Administracji,  Małopolskiego Urzędu Wojewódzkiego oraz w siedzibie Powiatowego Centrum Pomocy Rodzinie w Oświęcimiu, przy ul. Bema 4 – tel. (33) 842 23 29 wew. 108.

Przydatne linki:

Opracowano w oparciu o ustawę z dnia z dnia 9 listopada 2000r. o repatriacji (Dz.U. z 2014r., poz. 1392 z późn. zm.), dane Ministerstwa Spraw Wewnętrznych i Administracji oraz Małopolskiego Urzędu Wojewódzkiego.

WAŻNE. Poniżej w linku do pobrania Ustawa o Repatriacji